diëtistenpraktijk A. Bakker‑Fransen
voedings- en dieetadvies, individuele begeleiding bij afvallen
In vorige blog heb ik beschreven wat eiwitten zijn, waar het in zit, wat de functies zijn en hoeveel je nodig hebt.
In deze blog beschrijf ik in welke situaties je meer eiwitten nodig hebt.
Vegetariërs en veganisten
Bij deze eetgewoontes eet je meer of alleen maar plantaardige producten. Bij deze voedingsmiddelen is de kwaliteit van eiwit lager dan van de dierlijke producten. Voor vegetariërs wordt daarom 20% meer eiwit aanbevolen en bij veganisten (die helemaal geen dierlijke producten gebruiken) 30% meer dan de aanbevolen 0,83 gram per kilogram lichaamsgewicht.
Bij gebruik van alleen plantaardige producten is het van belang te letten op combinaties van plantaardige producten. Zo missen peulvruchten een bepaald essentieel aminozuur dat juist wel weer voorkomt in granen. Door bijvoorbeeld bruine bonensoep te combineren met een plak volkoren brood krijg je toch alle aminozuren binnen.
Ouderen
De aanbeveling voor ouderen is gelijk met die van gezonde volwassenen. Er zijn wel onderzoeken die aantonen dat iets meer eiwit (20%) helpt om de afnemende spiermassa bij ouder worden tegen te gaan en zo dus ook fitter te blijven. Ouderen hebben vaak minder eetlust en eten daardoor minder. Daardoor kan het lastig zijn om voldoende eiwitten binnen te krijgen.
Mijn advies bij ouderen is bij elke maaltijd 20 gram eiwitten te gebruiken. Dit komt ongeveer overeen met 2 plakken brood bij ontbijt en lunch met kaas/ei/vleeswaren/pindakaas met een beker melk/karnemelk/yoghurt.
De warme maaltijd bevat dan ongeveer 125 gram vlees, kip of vis met een nagerecht.
En als tussendoortje een handje vol noten of schaaltje kwark (bevat veel eiwit) met fruit.
Daarnaast is beweging heel belangrijk voor de spieropbouw.
Ziekte
Een tekort aan eiwit kan leiden tot spierafbraak en het slechter functioneren van het lichaam. Bij ziekte is de kans op ondervoeding groot door verminderde eetlust en een verhoogde behoefte aan energie en eiwitten.
Als je dan te weinig eiwit binnen krijgt, raakt het lichaam nog verder ondervoed en herstelt het niet goed.
Bij bedlegerigheid gaat de spierafbraak nog sneller. Denk maar aan Corona patiënten die weken lang op de ict/verpleegafdeling hebben gelegen. Deze moeten maanden lang herstellen om de spierfunctie weer op te bouwen.
Sporters
Duursporten (zwemmen, fietsen en schaatsen) krachtsporten, gewichtheffen en bodybuilding zijn gericht op het opbouwen van spierkracht. Daarvoor is extra eiwit nodig. De behoefte is individueel en hangt af van hoe vaak en hoe lang er gesport wordt. Er is dan soms wel 1,5-2 gram eiwit per kg lichaamsgewicht nodig. Schakel hiervoor een sportdiëtist in.
Tot slot:
Wat gebeurt er als je te weinig eiwit binnenkrijgt?
Te weinig eiwit in de voeding leidt al snel tot afbraak van spieren. Het lichaam heeft aminozuren nodig voor veel lichaamsfuncties en haalt ze bij onvoldoende aanbod uit de spieren. Dit kan dus leiden tot afname van spierkracht en verminderde lichaamsfuncties, zoals weerstand en wondgenezing.
Met welke voeding krijg je voldoende en de juiste eiwitten binnen? Dagelijks: